İslâmın beş şartından dördüncüsü zekâtvermektir. Hicretin ikinci yılında oruçtan önce farz olmuştur. Mal ile yapılanibadettir. Zekât, dini ölçülere göre zengin olan müslümanlarınseneden seneye malının ve parasının kırkta birini fakir olan müslümanlaravermesidir.
Zekâtın Faydaları
Zekât, kalbi cimrilik hastalığından, malı fakirin hakkından temizleyen, zenginlerde şefkat ve merhamet duygularını geliştiren biribadettir. Zekât sayesinde fakirlerin kalbindeki haset ve kıskançlık ortadankalkar. Kendilerine yardım eden zenginlere karşı sevgi ve saygı meydanagelerek toplumda birlik ve kardeşlik kuvvetlenmiş olur. İslâm Dini, toplumun dertlerini tedâvi eden, ihtiyaçlarınıkarşılayan birçok esaslar getirmiştir. Allah'ın emri olan zekât, birsosyal yardımlaşma sistemidir. Zekât malın büyümesini ve bereketlenmesinisağlar. Zekâtı verilen serveti, yok olmaktan, kötü insanların zararındanAllah korur. Sevgili Peygamberimiz şöyle buyuruyor: "Mallarınızızekât ile koruyunuz." (et-Terğib ve't-Terhib, c.I, s.520)
Zekat Kimlere Farzdır?
Zekat, Müslüman, erginlik çağına gelmiş, akıllı, hür ve dinen zengin sayılan kimselere farzdır. Dinen zengin sayılanlar, borcundan ve aslî ihtiyaçlarından başka "NİSAP MİKTARI" malı olan kimselerdir.
ASLÎ İHTİYAÇ: Oturulan ev, giyim eşyası, binek arabası, ticaret için olmayan kitaplar, sanatın icrası için gerekli aletler ve ailenin bir yıllık nafakasıdır.
NİSAP: Dinimizin koyduğu bir zenginlik ölçüsüdür. Bu ölçüye göre: Aslî ihtiyacından başka 81 gram altını, 561 gram gümüşü veya bu miktarlar karşılığı parası veya ticaret malı bulunan, kırk koyun veya keçiye, otuz sığıra veya beş deveye sahip olan müslümanlar "NİSAP MİKTARI" mala sahip olmuş sayılırlar.
Asli ihtiyaçtan başka bu miktarlarda mala sahip olduktan sona tam bir yıl geçince zekat farz olur.
Zekât Kimlere Verilir?
Zekât verilecek kimseler şunlardır:
1) Fakirler: Dini ölçülere göre zengin sayılmayan, nisab miktarı malıolmayan kimselerdir. 2) Yoksullar: Hiçbir şeyi olmayanlar. 3) Borçlular: Borcundan fazla nisab miktarı mala sahip olmayanlar. 4) Yolcu: Memleketinde malı olduğu halde yolda parasız kalan, elinde bir şey bulunmayan kimselerdir. (Bunlara memleketlerine varacak kadar zekât verilebilir.) 5) Allah Yolundakiler: Bunlar cihad veya hac için yola çıkıp parasız kalanlar ile işini gücünü bırakıp kendisini ilme vermiş olan kimselerdir.
Zekatın öncelikle fakir olan yakın akrabaya, komşulara,hemşehrilere verilmesi daha sevaplıdır.
Zekât Kimlere Verilmez?
1) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara, 2) Oğluna, oğlunun çocuklarına,kızına, kızının çocuklarına vebunlardan doğan çocuklara, 3) Zenginlere, 4) Müslüman olmayanlara, 5) Karı-koca birbirlerine.
Zekatın Ödenmesi
Paranın her 40 liradan bir lirası zekat olarak fakireverilecektir. Canlı hayvanların zekatı nev'ine göre değişir. Koyunda: kırktabir; devede: beş devede bir koyun, sığırda: otuzda bir danadır.